Ο ολοκληρωτισμός τείνει πλέον να γίνει η νέα συνθήκη στην πλειονότητα της υφηλίου. Η εξουσία με εμπροσθοφυλακή τον κρατικό μηχανισμό της και την πολύ καλά εξοπλισμένη και στρατιωτικοποιημένη αστυνομική δύναμη, που διαθέτει, φανερώνει το βίαιο πρόσωπο της πάνω στο κοινωνικό σώμα. Απώτερος σκοπός είναι κοινωνίες φοβισμένες και φτωχοποιημένες, με πλήρη επιτήρηση και έλεγχο, ώστε η αλαζονική εξουσιαστική ελίτ να διασφαλίσει -ακόμα περισσότερο- τα προνόμια της. Η χρονιά 2021 μπήκε δυναμικά στην πολιτική ζωή του κόσμου με μία αποτυχημένη απόπειρα πραξικοπήματος στις Η.Π.Α. Αυτή η προσπάθεια πραξικοπήματος δεν έμοιαζε με αυτά που γίνονται στην καπιταλιστική περιφέρεια (Λατινική Αμερική, Μέση Ανατολή, Αφρική) από τον στρατό - συνήθως υποστηριζόμενα από τις Η.Π.Α - αλλά είχε για εμπροσθοφυλακή της την άκρα δεξιά και ηθικό αυτουργό και ηγέτη τον πρώην πρόεδρο των Η.Π.Α Ντόναλντ Τράμπ. Ήταν μία εικόνα του πως γίνονται τα νέα πραξικοπήματα στην καρδιά του καπιταλιστικού τέρατος. Μία τέτοια εξέλιξη προφανώς από την μία ενισχύει τα ήδη ολοκληρωτικά καθεστώτα και από την άλλη δείχνει τον δρόμο για νέα (το τελυταίο παράδειγμα είναι η Σεβρία με την υπόνοια προσπάθειας πραξικοπήματος από την πρωθυποργό της χώρας Άνα Μπρνάμπιτς). Η συστηματική περιστολή των ελευθεριών σε ολόκληρη τη Δύση επί αφορμής της πανδημίας της Covid-19 δημιουργεί την δίοδο προς τον σύγχρονο ολοκληρωτισμό, ώστε να σωθούν οι ελίτ. Έχουν περάσει μόνο τρεις μήνες από το νέο έτος και ο ολοκληρωτισμός δεν βηματίζει απλά˙τρέχει πάνω στο κοινωνικό σώμα, που οι ελίτ κατακρεουργούν.
Την 1η Φεβρουαρίου σε μία από τις γωνιές αυτής της γης, ο στρατός καταλαμβάνει την εξουσία και αναγεννάται η χούντα δέκα χρόνια μετά την κατάλυσή της. Η Μιανμάρ είναι μία μεγάλη χώρα της νοτιοανατολικής Ασίας με πληθυσμό περίπου 55 εκατομμύρια κατοίκους, πρωτεύουσα της το Νέπιντο και μεγαλύτερη πόλη της την Γιανγκόν.
Το κράτος της Μιανμάρ αποκτά την ανεξαρτησία του το 1948 από το Ηνωμένο Βασίλειο και παίρνει την ονομασία «Ένωση της Βιρμανίας». Από εκεί και πέρα, έχουμε μία πολυτάραχη πολιτική ζωή, που εναλλάσσεται από ολοκληρωτικά καθεστώτα και ενδιάμεσες στιγμές αστικής δημοκρατίας. Από το 1962 μέχρι το 1974 η χώρα απέκτησε σοσιαλιστικό προσανατολισμό και όλες οι ξένες εταιρείες κρατικοποιήθηκαν ενώ επικεφαλής του κράτους ήταν το Επαναστατικό Συμβούλιο με στρατηγό τον Νε Ουίν. Το 1974 το Επαναστατικό Συμβούλιο παραιτείται και δημιουργείται το Κόμμα Σοσιαλιστικού Προγράμματος της Μπούρμα, που θα κυβερνήσει μέχρι το 1988. Τότε μία εξέγερση κυρίως φοιτητών, που θα κρατήσει 6 εβδομάδες και θα στοιχίσει την ζωή σε 3000 ανθρώπους, θα είναι η αιτία της παραίτησης του κόμματος και τα ηνία θα αναλάβει ο "Εθνικός σύνδεσμος για τη Δημοκρατία" (NLD). Το 1989 το Κρατικό Συμβούλιο Αποκατάστασης του Νόμου και της Τάξης (SLORC) πραγματοποίησε νέο στρατιωτικό πραξικόπημα υπό την ηγεσία του στρατηγού Σο Μαούνγκ και κηρύχθηκε στρατιωτικός νόμος. Έκτοτε η χώρα μετονομάστηκε σε «Ένωση του Μιανμάρ». Το 1990 γίνονται οι πρώτες εκλογές από το 1960, στις οποίες το καθεστώς του Κρατικού Συμβουλίου Αποκατάστασης του Νόμου και της Τάξης (SLORC) ηττήθηκε. Το κόμμα του Εθνικού Συνδέσμου για τη Δημοκρατία (NLD) με ηγέτιδα την βραβευμένη με Νόμπελ ειρήνης Αούνγκ Σαν Σου Κι αναδείχθηκε κυβέρνηση, την οποία και δεν αναγνώρισε το SLORC μη παραδίδοντας την εξουσία και θέτοντας το κόμμα NLD αμέσως εκτός νόμου, συλλαμβάνοντας τα στελέχη του. Το 1997 το SLORC μετονομάστηκε σε Κρατικό Συμβούλιο Ειρήνης και Ανάπτυξης (SPDC).
Τον Σεπτέμβριο του 2007 έχουμε την συμπλήρωση 19 χρόνων από τις λαϊκές κινητοποιήσεις και την εξέγερση του 1988. Σε συνδυασμό με ένα νέο φορολογικό νόμο για το πετρέλαιο οι μοναχοί βουδιστές καλούν σε συγκεντρώσεις ενάντια στην χούντα και την πολιτική φτωχοποίησης του λαού. Οι διαδηλώσεις μαζικοποιούνται και η εξέγερση θα αφήσει πολλούς τραυματίες, συλληφθέντες, - που κρατούνται μέχρι και σήμερα - αγνοούμενους και πάνω από 30 νεκρούς διαδηλωτές. Τα μοναστήρια θα καταληφθούν από τον στρατό και η αντίσταση θα πνιγεί στο αίμα. Την επόμενη της εξέγερσης το SPDC ανακοινώνει ένα δημοψήφισμα για ένα νέο σύνταγμα και εκλογές το 2010. Το 2011 επικεφαλής του δικτατορικού καθεστώτος ήταν ο στρατηγός Ταν Σουέ, αρχηγός του SPDC, όπου διεξήγαγε τις εκλογές και παρέδωσε την εξουσία σε νέα κυβέρνηση το Μάρτιο του 2011. Πρόεδρος ορκίστηκε ο Θέιν Σέιν. Από το 2016 ως το 2021 αναλαμβάνει αρχηγός κυβέρνησης η Κρατική Σύμβουλος της Μιανμάρ Αούνγκ Σαν Σου Κι, η οποία ήταν σε κατοίκων περιορισμό πάνω από 10 χρόνια επί χούντας (2001 – 2011). Η Αούνγκ Σαν Σου Κι ανατράπηκε με νέο πραξικόπημα του στρατού την 1η Φεβρουαρίου 2021.
Στην πολιτική ιστορία της Μιανμάρ ο στρατός πάντα διαδραμάτιζε έντονο ρόλο. Εκτός από λίγες στιγμές αστικής δημοκρατίας η εξουσία άνηκε σε αυτόν. Παρ’ όλα αυτά, και στις δημοκρατικές αναλαμπές ενώ βλέπουμε ότι ο ρόλος του στρατού οπισθοχωρούσε, δεν εξαφανιζόταν. Καθ’ όλη τη διάρκεια των ολοκληρωτικών καθεστώτων ο στρατός μαζί με την αστυνομία επιτιθόταν σε μειονότητες και έπαιρνε ρόλο στην καταστολής των εξεγέρσεων με πολύ αιματηρό απολογισμό. Ακόμα και στα δημοκρατικά χρόνια του 2011-2021, υπάρχουν πλήθος καταγγελιών για βίαιες ενέργειες του απέναντι σε μειονότητες με βάση το φύλο και την φυλή.
Από τους συνεχείς διωγμούς των μειονοτήτων την δεκαετία του 1990, την αιματηρή καταστολή της Εξέγερσης του 2007 και τις απίστευτες θηριωδίες απέναντι στην μειονότητα των Ροχίνγκια, που περιλάμβανε συλλήψεις, στρατόπεδα συγκέντρωσης, ξυλοδαρμούς, βιασμούς και δολοφονίες, υπολογίζεται ότι το 2018 έφυγαν από την χώρα πάνω από 650 χιλιάδες Ροχίνγκια, όταν ζούνε σε αυτή γύρω στο 1 εκατομμύριο. Η μειονότητα των Ροχίνγκια είναι ένας λαός χωρίς πατρίδα και αποτελείται κατά κύριο λόγο από μουσουλμάνους. Οι Ροχίνγκια, που ζουν στην Μιανμάρ έχουν υποστεί μία σειρά διώξεων και δολοφονιών από το κράτος της Μιανμάρ. Στην κορύφωση άλλης μίας ρατσιστικής εκστρατείας το 2017-2018, το καθεστώς εξαίρεσης του ολοκληρωτικού κράτους της Μιανμάρ βρίσκει εφαρμογή πάνω στα σώματά τους. Ο ΟΗΕ χαρακτήρισε την κρατική, ρατσιστική εκστρατεία με τον στρατό το 2017-2018, “προσπάθεια γενοκτονίας” και ως “εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας”. Βλέπουμε, λοιπόν, ότι ακόμα και στα δημοκρατικά χρόνια, η καταπίεση και η καταστολή μπορεί να μην είχε τα χαρακτηριστικά των ολοκληρωτικών καθεστώτων αλλά το κράτος συνέχιζε πάνω στην ίδια κατεύθυνση με κάποιες παραπάνω ελευθερίες σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο.
Με όλη αυτή την Ιστορία το στρατιωτικό πραξικόπημα της 1ης Φλεβάρη ήταν κάτι λογικό στην λογική συνέχεια του κράτους και της εξουσίας στην Μιανμάρ. Η εξουσία μέσα από ολοκληρωτικά καθεστώτα προσπαθεί να επιβληθεί πάνω στην κοινωνική βάση αξιοποιώντας τις πρότερες εμπειρίες της. Βέβαια, οι λόγοι της κομβικής συμμετοχής του στρατού στην Μιανμάρ μπορεί να εξηγηθούν και με τις εκάστοτε γεωπολιτικές συνθήκες της περιοχής. Στα χρόνια 1989 – 2011 υπό την χούντα του SLORC (μετέπειτα SPDC) οι διακρατικές σχέσεις με την Κίνα ήταν αρκετά εδραιωμένες σε οικονομικό και εμπορικό επίπεδο. Από την ανάληψη της εξουσίας από το NLD η χώρα άρχισε να στρέφεται περισσότερο προς τη δύση ενώ η εμπορική συμφωνία για τον αγωγό φυσικού αερίου έφτανε στην ολοκλήρωσή της το 2014. Μετά το νέο στρατιωτικό πραξικόπημα, η Κίνα και η Ρωσία ήταν οι δύο χώρες που αντιτάχθηκαν στο Συμβούλιο του ΟΗΕ για την ανακοίνωση καταδίκης του πραξικοπήματος της 1ης Φεβρουαρίου ενώ η Κίνα άσκησε το δικαίωμά της στο βέτο. Χαρακτηριστικό είναι ότι ο ανώτατος διπλωμάτης της Κίνας συναντήθηκε τον Ιανουάριο στην πρωτεύουσα της Μιανμάρ με αξιωματούχους, περιλαμβανομένου του επικεφαλής του στρατού της χώρας, στρατηγού Μιν Αούνγκ Χλενγκ, ο οποίος κατέλαβε την εξουσία με το πραξικόπημα.
Μετά το πραξικόπημα της 1ης Φεβρουαρίου ο λαός βγήκε κατά χιλιάδες να διαδηλώσει σε όλες τις μεγάλες πόλεις με επίκεντρο την Γιανγκόν, ενώ από τις πρώτες ημέρες στοχοποίησε την Κινέζικη Πρεσβεία ως υπαίτια και υποστηρίκτρια του πραξικοπήματος. Γρήγορα οι διαδηλώσεις μετατράπηκαν σε συγκρούσεις με την αστυνομία και τον στρατό, όπου ένα μήνα μετά ήδη υπάρχουν δεκάδες νεκροί διαδηλωτές και διαδηλώτριες και χιλιάδες συλλήψεις. Η αγριότητα της αστυνομίας και του στρατού φαίνεται από τα βίντεο που κυκλοφορούν στο διαδίκτυο με τα πραγματικά πυρά ελεύθερων σκοπευτών, τους βίαιους ξυλοδαρμούς, τις βραδινές επιδρομές σε ολόκληρες γειτονιές, ώστε να τρομοκρατηθούν οι κάτοικοι, και η απαγόρευση της ενημέρωσης με δυσκολία πρόσβασης στο διαδίκτυο και τα ελεγχόμενα ΜΜΕ.
Ένα από τα θύματα της χούντας ήταν και η 19χρονη Kyal Sin, όπου έγινε και σύμβολο της Αντίστασης ενάντια στην χούντα.
Τα κοινωνικά κινήματα που δρούσαν στην Μιανμάρ και στην Γιανγκόν αποτελούνται από ένα ετερόκλητο πλήθος διαδηλωτών με δημοκρατικά χαρακτηριστικά. Τα δημοκρατικά και φιλελεύθερα κόμματα και οργανώσεις που μέσα στους σκοπούς τους είναι και η στροφή της χώρας στην Δύση όπως το NLD (υπο την ηγεσία του είχε γίνει η προσπάθεια στροφής από την Κίνα και την Ανατολή προς τη Δύση). Επίσης κομμάτια κυρίως της νεολαίας παλεύουν για ισότητα και ένα ομόσπονδο δημοκρατικό καθεστώς χωρίς απαραίτητα να εγκωμιάζουν την Δύση. Αυτοί είναι κυρίως μέλη σοσιαλιστικών οργανώσεων και αναρχικών αντιλήψεων και ομάδων. Έχει δημιουργηθεί από όλο το πολιτικό φάσμα των από τα κάτω το κίνημα Civil Disobedience Movement (CDM) απέναντι στη χούντα και επίσης έχει δημιουργηθεί ένα μεγάλο δίκτυο το General Strike Committee (GSC), που αποτελείται μέχρι τώρα από τουλάχιστον 25 οργανώσεις και συλλογικότητες εργατών, μαθητών, νεολαίων, φοιτητών και πολιτικών κομμάτων και συλλογικοτήτων. Στόχος του GSC είναι η αντίσταση στην χούντα και η κατάργηση του συντάγματος του 2008, ώστε να σχηματιστεί μία ομοσπονδιακή, δημοκρατική ένωση στην Μιανμάρ. Μέσα στην αντίσταση και τις οργανώσεις του λαού θα βρούμε και το αναρχικό κίνημα στην πρώτη γραμμή των συγκρούσεων προσφέροντας στην αυτοάμυνα των εξεγερμένων, συμμετέχοντας στις γενικές απεργίες, που καλούνται και στις πολυπληθής διαδηλώσεις παρά την φονική καταστολή στρατού και αστυνομίας. Αναρχικοί διαδηλωτές φαίνονται με ασπίδες με το Άλφα κυκλωμένο να βρίσκονται στην αντιπαράθεση με την εξουσία της χούντας. Κομμάτι του αναρχικού κινήματος θα συμμετάσχει και στα χρόνια τις αστικής δημοκρατίας στα κοινωνικά κινήματα. Παραδείγματος χάριν, θα βρούμε την κίνηση Social Justice Yangon του 2017, η οποία αντιδρούσε μέσα στα αστικό-δημοκρατικά χρόνια απέναντι στον ρατσισμό των βουδιστών μοναχών προς τους μουσουλμάνους, τον σεξισμό και την βία απέναντι στις γυναίκες αλλά και στους ομοφυλόφιλους και τις θηλυκότητες. Επίσης θα βρούμε ένα punk συγκρότημα The Rebel Riot Band, το οποίο σύμφωνα με την σελίδα του στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης δεν είναι μία απλή μουσική μπάντα αλλά μία punk κοινότητα. Συμμετέχουν ενεργά στο κίνημα ενάντια στη χούντα και έχουν αλληλέγγυες δομές, όπως Food not Bombs – Myanmar & Books not Bombs – Myanmar.
Η εξέγερση απέναντι στη χούντα είναι σε εξέλιξη χωρίς την βοήθεια της διεθνής κοινότητας και των οργανισμών της, ενώ φέρεται το σινό-ρωσικό μέτωπο να στηρίζει τη χούντα που έχει πάρει την εξουσία. Ένας λαός παλεύει απέναντι στο πιο καθαρό πρόσωπο της εξουσίας που είναι βίαιο, αντικοινωνικό και δολοφονικό. Μέσα στην κόλαση της νοτιοανατολικής Ασίας είναι ένα λαμπρό παράδειγμα αντίστασης μαζί με τους πρώτους μήνες της [ηττημένης] επανάστασης της Συρίας και της επαναστατημένης Ροτζάβα. Τρία διαφορετικά παραδείγματα με έναν κοινό παρονομαστή, την νοτιοανατολική Ασία που είναι ένα πεδίο τεράστιας πίεσης γεωπολιτικών ανταγωνισμών. Μία περιοχή όπου επίδοξες μεγάλες δυνάμεις και νέες ηγεμονίες ασκούν τις εξωτερικές τους πολιτικές στην παγκόσμια σκακιέρα. Μέσα σε αυτό το ασφυκτικό πεδίο, οι λαοί προσπαθούν να βρουν ανάσες ελευθερίας από τα κράτη και το κεφάλαιο και κάθε κίνηση προς την ελευθερία αξίζει τουλάχιστον την προσοχή και την κατανόηση μας, αν όχι την αμέριστη αλληλεγγύη μας.
Ακριβώς από κάτω υπάρχει ένα ανθολόγιο φωτογραφιών για το αναρχικό κίνημα της Μιανμάρ και σχετικές πληροφορίες ενημέρωσης για τα κινήματα που παλεύουν για ένα κόσμο ισότητας στην κόλαση, που έχει επιβάλλει το καπιταλιστικό τέρας στην νοτιοανατολική Ασία.
Περισσότερες Πληροφορίες για τα γεγονότα και τα κινήματα στην Μιανμάρ :
