Με την ανάληψη της εξουσίας από την παρούσα κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας όλα τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης (ΜΜΕ), έμμεσα ή άμεσα, υπάγονται σ' αυτή με εξόφθαλμο παράδειγμα την “εποπτεία” της ΕΡΤ και του ΑΠΕ-ΜΠΕ από τον ίδιο τον πρωθυπουργό. Ο έλεγχος των ΜΜΕ δεν ήταν ούτε κάτι καινούριο ούτε κάτι που έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία. Αυτό που είναι καινούριο είναι η προσπάθεια ολοκληρωτικού ελέγχου, λογοκρισίας και φίμωσης των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης και του διαδικτύου στον βαθμό που τον βιώνουμε τις τελευταίες ημέρες.

Το κράτος, με τη διαχείριση της απεργίας πείνας του αγωνιστή Δημήτρη Κουφοντίνα, προσπαθεί να αξιοποιήσει ένα γεγονός που θα λειτουργήσει ως τομή στην σύγχρονη ελληνική ιστορία, μία αλλαγή εποχής για την επέλαση του σύγχρονου ολοκληρωτισμού πάνω στην κοινωνία και τις ζωές μας.

Σε αυτή την συνθήκη έχει δοθεί εντολή να καταστέλλονται οι διαδηλώσεις και οι συγκεντρώσεις [και] στη Αθήνα με αποτέλεσμα η πρώτη πορεία που κατάφερε να πραγματοποιηθεί να είναι στις 27 Φλεβάρη (μετά από 51 ολόκληρες μέρες απεργίας πείνας). Όμως το κράτος δεν έχει αρκεστεί σε αυτό. Έχει δώσει μία σαφή εντολή να φιμωθεί και κάθε είδηση που δεν ελέγχεται από το ίδιο. Αυτή εφαρμόζεται με περίσσιο ζήλο από τις εταιρίες ιδιωτικών συμφερόντων Teleperformance και Hill+Knowlton και όχι από ένα “αλγόριθμο” όπως είχε υποστηρικτεί από κυβερνητικά στελέχη.

Γιατί όμως θα έπρεπε να μας ενδιαφέρει η λογοκρισία και η προσπάθεια φίμωσης από εφαρμογές ιδιωτικών εταιρειών όπως Facebook, Twitter, Instagram;

Γιατί ο κόσμος μας, σε αντίθεση με τα χρόνια πριν το 2005, έχει πλοηγηθεί μέσα σε ένα νέο πεδίο/χώρο, ο οποίος είναι δυνητικά ελεύθερος. Αυτός ο χώρος είναι το διαδίκτυο και η υπερμετάδοση της πληροφορίας που συμβαίνει μέσα σε αυτόν. Ζούμε την εποχή της πληροφορίας, η οποία είναι προσβάσιμη σχεδόν σε όλη την ανθρωπότητα, κάτι το οποίο γίνεται προσπάθεια να ανασταλεί από την άρχουσα τάξη και σε πολλές περιπτώσεις έχει επιτευχθεί.

Το διαδίκτυο ξεκίνησε για να εξυπηρετήσει τα πολιτικά, οικονομικά και γεωπολιτικά συμφέροντα της άρχουσας τάξης (πόλεμος, χρηματοπιστωτικό σύστημα κλπ) και έπειτα η ίδια αυτή αλαζονική τάξη το προώθησε στο ευρύ κοινό για να βελτιώσει τη θέση της στον κοινωνικό πόλεμο με διάφορους τρόπους που δεν είναι της παρούσης. Παρ’ όλα αυτά όμως, ο χώρος του διαδικτύου είναι ένας νέος χώρος που έχει πλαισιώσει τόσο πολύ τον κόσμο μας, ώστε να αποτελεί ένα θεμελιακό στοιχείο του οικοδομήματος των κοινωνιών του 21ου αιώνα. Έτσι, ενώ ξεκίνησε με κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, γρήγορα κατέστη ένα πεδίο σύγκρουσης των εκμεταλλευτών με τους εκμεταλλευόμενους τους. Αυτό φαίνεται και από τον σημαντικό ρόλο που διαδραμάτισαν τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης - ως ένα κομμάτι του χώρου του διαδικτύου που έχει αποκτήσει μία τεράστια δημοφιλία στις ανθρώπινες κοινωνίες - από το 2011 και το κίνημα των πλατειών. Τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ), ως ένα βασικό κομμάτι του διαδικτύου που υπηρετεί την άμεση και δωρεάν επικοινωνία, είτε μας αρέσει είτε όχι βοήθησαν την οργάνωση των εξεγερσιακών γεγονότων στην πλατεία Ταχρίρ στην Αίγυπτο, στα εξεγερσιακά γεγονότα στην Τυνησία, στην εξέγερση της πλατείας Ταξίμ στην Τουρκία και στο κίνημα Occupy Wall Street στις Η.Π.Α.

Πέρα από τη βοήθεια της οργάνωσης των απαντήσεων των από τα κάτω, τα ΜΚΔ έχουν αποκτήσει ένα τόσο μεγάλο αριθμό χρηστών καθώς είναι ελεύθερα - χωρίς χρέωση -, ενώ συνδέουν ολόκληρη την υφήλιο. Από μόνο του αυτό δεν μας ενδιαφέρει και πολύ. Αν, όμως, δίπλα σε αυτή την πρόταση βάλουμε την ολομέτωπη επίθεση του κράτους και του κεφαλαίου στις ζωές των ανθρώπων, που τους οδηγούν στη φτώχεια και την ανέχεια, το γεγονός αποκτά άλλα χαρακτηριστικά. Πέραν του ότι, την ίδια μέρα που οι λευκοί αστυνομικοί δολοφονούν ανθρώπους της έγχρωμης κοινότητας στην Αμερική γίνεται κατορθωτό να καλείται διαδήλωση στο Παρίσι, υπάρχει ένας ακόμα πιο σημαντικός λόγος πλατιάσματος των ΜΚΔ. Ο λόγος αυτός είναι ότι μέσα στην φτώχεια τους, οι άνθρωποι βρίσκουν τη δυνατότητα να επικοινωνούν δωρεάν “κλέβοντας” λίγο Wi-Fi από όποια γωνιά του κόσμου και αν βρίσκονται. Αυτό έγινε εμφανές όταν τον Οκτώβριο του 2019 στο Ιράν και στο Λίβανο προσπάθησαν οι Κυβερνήσεις να φορολογήσουν την δωρεάν εφαρμογή Whatsup, η οποία είναι αρκετά δημοφιλής στον Αραβικό κόσμο. Τότε και οι δύο χώρες συγκλονίστηκαν από μία σειρά διαδηλώσεων ενάντια στη φορολόγηση του μόνου δωρεάν μέσου επικοινωνίας της φτωχοποιημένης νεολαίας. Τη σχέση των φτωχών με τα ΜΚΔ δείχνει με έναν διαφορετικό αλλά δυνατό τρόπο και η κορεάτικη ταινία “Τα Παράσιτα”, όπου δύο από τους φτωχούς πρωταγωνιστές της κάθονται στην τουαλέτα του σπιτιού τους για να έχουν σήμα ώστε να επικοινωνούν και να ενημερώνονται, να συμμετέχουν στην ψηφιακή μορφή του κόσμου.

Εν κατακλείδι, είναι φανερό ότι ο χώρος του διαδικτύου λόγω των πολλαπλών δυνατοτήτων που προσφέρει, ανάγεται σε ένα πεδίο σύγκρουσης μεταξύ της άρχουσας τάξης και των από τα κάτω. Οι εξουσιαστές έχουν αντιληφθεί τις δυνατότητες που, δυνάμει, μπορεί να προσδώσει ο ψηφιακός κόσμος σε ένα χειραφετικό κίνημα και για αυτό προσπαθούν με συνεχείς νομοθεσίες - που δεν γίνονται και απαραίτητα νόμοι - να το ελέγξουν. Από τη νομοθεσία για την λογοκρισία στη μουσική τον Φλεβάρη του 2021 στην Ελλάδα μέχρι την Αίγυπτο του 2011 που ρίχνανε τις εφαρμογές Facebook και twitter, τον Ερντογάν του 2013 που απαγόρευε τα ΜΚΔ καθ' όλη τη διάρκεια της εξέγερσης και των μετέπειτα έλεγχων τους και το ελληνικό κράτος υπό την ηγεσία του Κ. Μητσοτάκη που έχει δώσει εντολή στις εταιρείες ιδιωτικών συμφερόντων Teleperformance και Hill+Knowlton να λογοκρίνει και να φιμώνει τις πολιτικές σελίδες, τα προσωπικά προφίλ ακόμα και τα εναλλακτικά ειδησεογραφικά μέσα ενημέρωσης. Το διαδίκτυο και τα ΜΚΔ [ως επί το πλείστον] λόγω της τεράστιας απήχησης στις κοινωνίες του 21ου αιώνα είναι ένα πεδίο που είναι θεμιτό παρ΄ όλα τα μειονεκτήματα που φέρνει, να προσπαθήσουμε να το κρατήσουμε ανοικτό και προσβάσιμο σε όλους και όλες. Άλλωστε οι κοινωνίες μας και τα επιτεύγματα τους διαμορφώνονται μέσα στο πλαίσιο που συμβαίνουν, όπου στην προκειμένη είναι ο Καπιταλισμός και το νόημα των εργαλείων που χρησιμοποιούμε ως χειραφετικό κίνημα αποτυπώνεται από την χρήση τους και όχι από τα ίδια τα εργαλεία.


Πρόσφατα άρθρα