Αναδημοσιεύουμε την τοποθέτηση του αναρχικού Γιάννη Δημητράκη στην εκδήλωση με θέμα “Κρατική καταστολή, Τρομονόμοι, Καθεστώς Έκτακτης Ανάγκης. Οι αστυνομικό-δικαστικές κατασκευές και το καθεστώς εξαίρεσης για τους αγωνιζόμενους. Οι φυλακές ως “αποθήκες ανθρώπων”, οι συνθήκες κράτησης και οι αγώνες των κρατουμένων” στο 1ο ελευθεριακό φεστιβάλ κοινωνικής, ταξικής και διεθνιστικής αλληλεγγύης τον Ιούλιο του 2018 στην Αθήνα.
Στέλνουμε την αμέριστη αλληλεγγύη μας στον αναρχικό αγωνιστή και έγκλειστο στις φυλακές Δομοκού Γ. Δημητράκη, ο οποίος τη Δευτέρα 24/5 δέχτηκε δολοφονική επίθεση. Άμεση μεταφορά του σε κέντρο αποκατάστασης.
Να ευχαριστήσω τους συντρόφους που μου έκαναν την τιμή να με προσκαλέσουν στο 1ο ελευθεριακό φεστιβάλ. Το θεωρώ πολύ σημαντικό και πολύ αισιόδοξο. Έχει και πολύ νεαρό κόσμο άρα, θεωρώ, ότι υπάρχει και ελπίδα και ότι είναι ένα σημάδι ωρίμανσης και παραπάνω οργανωτικότητας σε αυτό το αναρχικό κίνημα που είμαστε τόσα χρόνια. Θα ξεκινήσω με ένα απόφθεγμα του γέρου Μιχαήλ Μπακούνιν, μιας και είμαστε σε αναρχική εκδήλωση, « Η Επανάσταση δεν είναι μωρουδίστικο παιχνίδι, ούτε μια ακαδημαϊκή συζήτηση, όπου συγκρούονται μονάχα οι ματαιοδοξίες, μα και ούτε μια λογοτεχνική αντιμαχία, στην οποία δεν χύνεται παρά μελάνι. Η Επανάσταση είναι ο πόλεμος και όποιος λέει πόλεμος, λέει καταστροφή ανθρώπων και πραγμάτων. Είναι χωρίς αμφιβολία ενοχλητικό για την ανθρωπότητα που αυτή δεν μπόρεσε ακόμα να εφεύρει ένα πιο ειρηνικό μέσο προόδου αλλά, μέχρι αυτή την στιγμή, κάθε καινούριο πράγμα μέσα στην ιστορία ήρθε πραγματικά σε πέρας μονάχα αφού βαπτίστηκε μέσα από το αίμα». (…) τον βολονταρισμό, αλλά σήκωσε το γάντι απέναντι στο καθεστώς, γι’ αυτό και έχουμε τόσες πολλές συνέπειες και κάνουμε λόγο για την καταστολή, το καθεστώς εξαίρεσης και τους τρομονόμους.
Προβληματίστηκα λίγο σε σχέση με αυτό που ειπώθηκε στην εισήγηση, σχετικά με το πότε οξύνεται περισσότερο η καταστολή και πότε έρχονται οι τρομονόμοι και με ποιους τρόπους λειτουργεί το καθεστώς απέναντι στα ριζοσπαστικά κινήματα. Σκεφτόμουν ότι την περίοδο1980-1991, περίοδο όπου δρούσε η 17Ν και μάλιστα με έντονο ρυθμό μαζί με τον ΕΛΑ, δεν είχαμε ακόμα κανέναν αντιτρομοκρατικό νόμο. Ο πρώτος αντιτρομοκρατικός νόμος ήρθε το 1990 από την ΝΔ, ο οποίος δεν άντεξε και πάρα πολύ καιρό. Περιέργως καταργήθηκε με το που ανέβηκε τότε το ΠΑΣΟΚ στην εξουσία, το 1993. Σε αυτό, πρόχειρα τουλάχιστον και πολύ ισχνά, μπορώ να δώσω δυο πιθανές απαντήσεις. Η μια είναι αφενός ότι την εποχή ακριβώς εκείνη που συζητάμε ο καπιταλισμός έχει ακόμη να δώσει ψευδαισθήσεις στον κόσμο, οπότε, ίσως, να θεωρούσε ότι το φαινόμενο της τρομοκρατίας και, γενικότερα, των ριζοσπαστικών κινημάτων δεν ήταν ακόμα απειλή για το ίδιο το καθεστώς.
Μια δεύτερη εξήγηση είναι ότι εδώ, στην Ελλάδα, ερχόμασταν από μια δικτατορία, από εμφύλιους, από νωπές ιστορίες διώξεων, φυλακίσεων, εκτελέσεων, βασανισμών, μέχρι και το άνοιγμα ξανά της Μακρονήσου, είχαμε την περίοδο της χούντας, οπότε αυτό πιστεύω ότι είχε διαμορφώσει μια κοινωνική συνείδηση που ίσως άγγιζε και τις άκρες του κράτους και της εξουσίας. Ήταν ίσως τέτοιες οι κοινωνικές συμμαχίες ή οι αντιστάσεις που υπήρχαν μέσα στην κοινωνία που άγγιζαν μέχρι και το κράτος πραγματικά, που δεν μπορούσαν εκείνη την εποχή να φέρουν σκληρότερα μέτρα αντιμετώπισης τέτοιων φαινομένων.
Βέβαια, αυτό σταματά γύρω στο 2001, όταν έρχεται ο πρώτος αντιτρομοκρατικός νόμος σοβαρός, πιο στιβαρός. Εξέλιξη, η οποία έχει προφανώς σχέση με το ότι το ελληνικό κράτος έπρεπε να εναρμονιστεί και με την παγκόσμια επιταγή, του αμερικάνικου παράγοντα που ήδη ηγεμόνευε και ηγεμονεύει ακόμα στα ζητήματα της αντιτρομοκρατίας. Έπρεπε αυτή η χώρα να εκσυγχρονιστεί και να θωρακίσει το νομικό της οπλοστάσιο που θεωρούταν προφανώς απαράδεκτο εν έτει 2001, ενώ, στην Ισπανία, στη Γαλλία, στην Ιταλία, στη Γερμανία και στις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, το φαινόμενο της κινηματικής βίας -δεν θα το πω ένοπλης- είχε ουσιαστικά σαρωθεί. Οι περισσότερες από αυτές τις χώρες, για πολλά χρόνια, είχαν βυθιστεί -ίσως είναι ακόμα βυθισμένες- σε μια εναλλακτικοποίηση, τα μικρά Βερολίνα, στα οποία ο 1617 καθένας μπορεί να έχει βαμμένα τα μαλλιά του, να έχει μια κατάληψη ίσως, να κάνει κάποια πάρτι αλλά μέχρι εκεί. Η βίαιη άρνηση του καπιταλισμού θα παραγκωνιστεί και θα εξαφανιστεί από τον λόγο αυτών των ριζοσπαστικών κινημάτων. Από εκεί και πέρα, αυτό που έφερε ο αντιτρομοκρατικός νόμος και, γενικότερα, αυτή η ευθυγράμμιση με την πάταξη της τρομοκρατίας παγκόσμια, έφερε και νέες μεθόδους αντιμετώπισης τέτοιων πραγμάτων, με πρώτη εφαρμογή τους στην 17Ν, το 2002. Δεν ήταν μόνο το πως αντιμετωπίστηκαν νομικά οι τότε κατηγορούμενοι για τη δράση της 17Ν αλλά, είχαμε να αντιμετωπίσουμε και ήμασταν θεατές ενός τεράστιου, απίστευτου μιντιακού μηχανισμού, ο οποίος διεξήγαγε έναν ιδεολογικό πόλεμο χωρίς έλεος. Δεν ξέρω αν θυμάστε, όσοι εκείνη την εποχή παρακολουθούσαν τα πράγματα, ότι
οι αγωνιστές της 17Ν, όσοι τουλάχιστον δεν μίλησαν ή όσοι, εν πάσει περιπτώσει, είχαν έντονη παρουσία μέσα στην 17Ν, είχαν παρουσιαστεί ως κοινοί ληστές, ως εγκληματίες, ως άνθρωποι, οι οποίοι έχουν επιχειρήσεις, εξοχικά, βίλες, κάνουν πλουσιοπάροχες διακοπές, δηλαδή δεν έχουν καμία σχέση με αγωνιστές και με αυτό το προφίλ που είχε διαμορφώσει με σκληρούς αγώνες και ρισκάροντας την ίδια τους την ζωή, για τριάντα χρόνια. Αυτό ήταν το πρώτο σημάδι του πως θα ακολουθήσει η αντιτρομοκρατική πολιτική εντός της χώρας. Το δεύτερο ήταν, θεωρώ στην δική μας την περίπτωση, η περίφημη συμμορία ή οι ληστές με τα μαύρα. Ήταν μια απαλλοτρίωση τράπεζας, στην οποία συμμετείχα εγώ, αλλά το ότι εκεί προφανώς ήταν ένας αναρχικός έδωσε το έναυσμα στο σύστημα εκείνη την εποχή να εξαπολύσει ένα εξίσου απίστευτο μιντιακό οχετό, όχι μόνο ενάντια στους άμεσα κατηγορούμενους αλλά και γενικότερα των αναρχικών, σε μια προσπάθεια να τον από-πολιτικοποιήσουν, να τον εγκληματοποιήσουν. Φυσικά μία τέτοια μιντιακή προπαγάνδα πιστεύω ότι κατάφερε να φέρει μια σύγχυση στο κίνημα, όταν σύντροφοι περιφέρονται στα κανάλια ως σκληροί κακοποιοί, οι οποίοι έσπειραν τον θάνατο στο κέντρο της Αθήνας, πυροβολούσαν ανελέητα. Εγώ ήμουν ο ληστής με την πολυκατοικία. Ο Σεϊσίδης ήταν το αγρίμι, το οποίο αράζει σε βραχονησίδες. Ένα προφίλ αντικοινωνικό άγριο, σκοτεινό, σε σκοπό να τρομάξει τον τηλεθεατή. Τραυματισμοί με τους οποίους δεν είχαμε καμία σχέση. Ένας λαχειοπώλης, ο οποίος τραυματίζεται από την σφαίρα των αστυνομικών, απόκρυψη της αλήθειας πως οι δράστες ρίξανε 2 σφαίρες, ενώ οι αστυνομικοί ρίξανε 17, με έναν τέτοιο τρόπο ώστε να εξυπηρετήσει την ποινική μας εξόντωση αλλά και, προφανώς, να φέρει και μια σύγχυση μέσα στον δικό μας τον χώρο. Διότι, ιδιαίτερα όταν ένας σύντροφος παρακολουθεί κάποιους συντρόφους του να φέρονται ως αδίστακτοι κακοποιοί, οι οποίοι προκειμένου να γλιτώσουν την ελευθερία τους μπορεί και να σκότωναν όποιον έβρισκαν μπροστά τους, προφανώς αυτό δημιουργεί και εύλογα ερωτήματα. Πως μπορεί να είναι και σύντροφος μου, ένας άνθρωπος, ο οποίος μπορεί να αφαιρέσει οποιαδήποτε ζωή προκειμένου να διαφύγει.
Αυτή ήταν η πρώτη εφαρμογή, η οποία θεωρώ οτι δεν τους πέρασε. Έχω την εντύπωση ότι τόσο η δική μας η στάση, όσο και των Σ. Σεισίδη και Μ. Σεισίδη που κατηγορήθηκαν, αλλά και του Γ. Τσιρώνη , οι οποίοι φυγοδίκησαν, έβαλαν μια παύση στις τότε έρευνες της αστυνομίας και φυσικά, από την στάση που κράτησαν όλοι οι σύντροφοι, οι οποίοι προσήχθησαν. Αυτό το επίπεδο όπου πέρασαν οι διωκτικές αρχές όσον αφορά τις έρευνες και ήταν και αυτό τρομακτικό. Ένας ευρύς κύκλος συντρόφων βρέθηκε στην ασφάλεια, στην οποία δεν μπόρεσαν να υφαρπάξουν κάτι οι διωκτικές αρχές και έτσι πέρασαν και σε ένα δεύτερο κύκλο, ο οποίος ήταν ο συγγενικός, φιλικός. Μέσα από αυτόν τον κύκλο κατάφεραν και απέσπασαν, με εκβιασμούς και με την βία και με απειλές σε ανθρώπους που δεν είχαν καμία σχέση, καταθέσεις, από τις οποίες να μπορέσουν να βγάλουν κατασκευασμένα εντάλματα για τους συντρόφους.
Πρέπει να πω βέβαια ότι και μετά από αυτό το σημείο του 2006, είμαστε σε μια παράλληλη κίνηση, όπου και το κίνημα γενικότερα φουντώνει. Εγώ έρχομαι και από μια δεκαετία, περίπου από το 1997-1998, όπου τότε στο δρόμο ήμασταν 50-100 σύντροφοι και συνήθως μας κυνήγαγαν αριστερο-κομμουνιστικές δυνάμεις γιατί είχαμε κάποιες διαμάχες. Καταφέραμε και σταθήκαμε στο δρόμο, καταφέραμε και μεγαλώσαμε και μεγαλώσαμε στους δρόμους. Καταφέραμε και σταθήκαμε και, πιστεύω κιόλας ότι, γιγαντωθήκαμε όλα αυτά τα χρόνια. Την περίοδο μετά το 2006, έρχεται μια γενιά, η οποία ζυμώνεται και με τις φοιτητικές τότε κινητοποιήσεις στο δρόμο αλλά και με ενέργειες της νύχτας. Έχουμε δηλαδή μια παράλληλη κίνηση του φωτός και της νύχτας, με δημόσια παρουσία και στις πορείες και σε ό,τι κοινωνικές διεργασίες υπήρχαν, αλλά και στα στενά της πόλης την νύχτα, όπου οι επιθέσεις είναι δεκάδες ως και εκατοντάδες. Κύριος στόχος τότε ήταν οι τράπεζες και όχι μόνο. Ο λόγος που βγαίνει εκείνη την περίοδο είναι κυρίως αντικαπιταλιστικός, αντικρατικός και έχουμε μια γενιά, η οποία ζυμώνεται πιστεύω πάνω σε θέσεις μάχης. Θέσεις μάχης, οι οποίες συνεχίζονται, και νομίζω ότι πιάνεται το καθεστώς κάπως απροετοίμαστο. Δεν ξέρει ακριβώς πως να αντιμετωπίσει αυτό το φαινόμενο.
Έχουμε επίσης την παράδοση της σκυτάλης από την 17Ν στον Ε.Α. Ήταν και αυτό ένα σημαντικό σημείο στην ιστορία του κινήματος. Σταματάει η ένοπλη πάλη από τους τελευταίους κομμουνιστές και περνάει, πλέον και επίσημα, στα χέρια των αναρχικών. Έχω την εντύπωση, χωρίς να θέλω να δώσω ιδιαίτερο βάρος στην ένοπλη πάλη σε σχέση με τις δράσεις τις πιο μαζικές, ότι και αυτό προφανώς έφερε στο στόχαστρο του κράτους και έδωσε ένα παραπάνω στίγμα στον αναρχικό χώρο, ως εσωτερικού εχθρού. Η αναβάθμιση που επιχειρήθηκε τα επόμενα χρόνια ακολούθησε, θα έλεγα, γεωμετρική πρόοδο. Ίσως να ήταν άστοχες οι ταχύτητες οι οποίες αναπτύχθηκαν. Όμως, φτάσαμε σε έναν Δεκέμβρη ‘08 όπου έτριξε ολόκληρο το σύστημα και όχι μόνο αυτό αλλά και ολόκληρη η Ευρώπη. Έχουμε, μετά το 2008, άλλες δύο ή τρεις ή τέσσερις ομάδες ένοπλης πάλης, οι οποίες χτυπούν και αυτές ασταμάτητα. Υπήρξε ένα άνοιγμα του λόγου μας και παρουσία πλέον των αναρχικών ακόμα και στην περιφέρεια της Ελλάδας, γιατί τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε ένας περιορισμός κυρίως στις πόλεις της Αθήνας ,της Θεσσαλονίκης και της Πάτρας. Υπήρξε ένα άνοιγμα του λόγου μας και των πρακτικών μας, τις οποίες υιοθετούν παιδιά, νέοι σύντροφοι σε διάφορα σημεία της Ελλάδας, κάτι το οποίο προφανώς θα φέρει καινούριους σχεδιασμούς για το κράτος.
Γίνονται σπασμωδικές κινήσεις, όπως η επικήρυξη που έγινε το 2009 για τους τρεις καταζητούμενους για την υπόθεση των ληστών με τα μαύρα, όπως σπασμωδικές ήταν και οι κινήσεις που έγιναν, μελετημένες μεν αλλά σπασμωδικές, στις εισβολές των σπιτιών του Χαλανδρίου με την περίπτωση της ΣΠΦ. Εκεί, το σύστημα προφανώς αποφασίζει ότι πρέπει να αρχίσει να ανοίγει και να παραβιάζει τα όρια της αστικής νομιμότητας και τους κανόνες αστικού δικαίου που έχει το ίδιο νομοθετήσει για να μπορέσει να αντιμετωπίσει αυτό που γέννησε το κίνημά μας. Να αντιμετωπίσει αυτό το άνοιγμα το τεράστιο μιας ομπρέλας, μιας επίθεσης με όλα τα μέσα, και αυτό θα γίνει προφανώς σπέρνοντας τον φόβο και τον τρόμο. Αυτό ήταν επί της ουσίας το σχέδιο, ένα αντιεξεγερτικό σχέδιο μετά το 2008, το οποίο καταστρέφει επί της ουσίας με σκληρότητα και με αυθαιρεσία. Από ένα σπίτι νεανικό, στο οποίο νέοι σύντροφοι συναντιόντουσαν ως παρέα ξαφνικά βρεθήκαν όλοι να είναι βομβιστές και να προφυλακίζονται σωρηδόν γιατί βρέθηκαν εκεί τα αποτυπώματά τους, καθώς θεωρείται ότι εκεί κατασκευάζονταν κάποιες κατσαρόλες. Περνάμε σε ένα δεύτερο επίπεδο με τις συλλήψεις και της Ν. Σμύρνης, όπου η συντρόφισσα η Σ. Αντωνίου βρέθηκε να εκτίει 2,5 χρόνια φυλακής γιατί νοίκιασε ένα σπίτι. Καταφέρνουν, δηλαδή, να κατοχυρώνουν νομικά την εξόντωση των συντρόφων μας με γρήγορους ρυθμούς. Να θυμίσω την προφυλάκιση του συντρόφου μας Χ. Πολίτη για 6 περίπου μήνες, γιατί, κατά τις αρχές, είχε συναντήσει κάποιον παράνομο σύντροφο. Να θυμίσω την Φ. Μέγιερ. Να θυμίσω ότι ήταν εκείνη την εποχή που το σύστημα προσπαθούσε πραγματικά να σπείρει το φόβο και να σπάσει επί της ουσίας την αλληλεγγύη μεταξύ μας. Να προσέχεις, δηλαδή, με ποιον μιλάς, που ακουμπάς, σε ποιο σπίτι μπαίνεις, σε ποιον τηλεφωνείς και, γενικότερα, να προσέχεις τι κάνεις, γιατί είναι εύκολο πλέον να βρεθείς στην φυλακή. Φυσικά, ακολουθούν εξοντωτικές ποινές. Έχω την εντύπωση, βέβαια, ότι πιο πολύ αύξησε την ταχύτητά του μετά το 2012, εκεί όπου ό,τι είχαμε να δώσουμε σαν κίνημα κάπου βρήκε τα όριά του στους μεγάλους, επίσης, αγώνες του Συντάγματος, στις μεγάλες συγκρούσεις που γινόντουσαν τότε και στις κοινωνικές διεργασίες που ήταν τεράστιες και κατέβηκε ένας αριθμός που ίσως έφτασε και το 1 εκ., στους δρόμους της Αθήνας. Η αμφισβήτηση ήταν έντονη και η υιοθέτηση των δικών μας πρακτικών, τα χειροκροτήματα για το κάψιμο των τραπεζών και τις επιθέσεις στους αστυνομικούς, ήταν πράγματα που εγώ το παρακολουθούσα φυσικά από την οθόνη της τηλεόρασης γιατί τότε ήμουν φυλακή, αλλά ήταν, για μένα, πρωτόγνωρα. Είχα βιώσει μόνο την απαξίωση και τα βρισίδια από τον κόσμο, ακόμα και του αγώνα όταν ήμασταν στον δρόμο και τελικά, μέσα στα χρόνια αυτά που ακολούθησαν και με όλη αυτήν την κατάθεση ψυχής που κάναμε όλοι μας, φτάσαμε τελικά σε χειροκροτήματα και σε μια σιωπηλή αποδοχή ακόμα κι από αυτούς που δεν συμφωνούσαν με τον τρόπο αντίδρασής μας απέναντι στο καθεστώς.
Σε σχέση με το σήμερα, εκτιμώ ότι επειδή μάλλον δεν διαφαίνεται έξοδος από την καπιταλιστική κρίση, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο, προφανώς, να αποκλιμακωθεί η πίεση που βιώνουμε. Οι ιστορίες περί ατομικής τρομοκρατίας, περί κειμένων αλληλεγγύης, τα οποία υπογράφονται και αποτελούν στοιχεία για εξοντωτικές διώξεις, ενώ επιχείρησαν ήδη να φέρουν ένα άρθρο, το οποίο να ενσωματωθεί μέσα στον αντιτρομοκρατικό νόμο που θα απαγορεύει την υποστήριξη θέσεων περί βίαιης ανατροπής του καθεστώτος. Αυτές είναι κινήσεις, οι οποίες έρχονται και τις έχουν αντιμετωπίσει και οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες πιο νωρίς. Έχουμε ενημερώσεις από άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Πρόσφατα μας έλεγαν οι Ιταλοί σύντροφοι ότι, αν επιχειρούσαν να κάνουν αφισοκόλληση για εκδήλωση μνήμης ή συζήτηση για τις Ερυθρές Ταξιαρχίες, θα τους είχαν πιθανόν είτε διώξει, είτε φυλακίσει. Η αντιτρομοκρατική πολιτική στις υπόλοιπες χώρες έχει προχωρήσει με πολύ μεγαλύτερα βήματα από ό,τι σε εμάς, αυτό δεν σημαίνει ότι και εμείς δεν θα το αντιμετωπίσουμε αυτό το πράγμα. Εκσυγχρονίζεται και εδώ το δικό μας το καθεστώς, καθώς πρέπει να τρέξει με μεγαλύτερα βήματα. Το βλέπουμε αυτό σχεδόν κάθε χρόνο που περνάει. Η ΝΔ προσπάθησε να φέρει τις φυλακές τύπου Γ με ένα ιδιαίτερα σκληρό νομικό πλαίσιο για τους κρατούμενους που θα μπαίναν σε αυτές τις φυλακές. Θα ήθελαν οι κρατούμενοι δύο χρόνια για να εγκριθεί αναστολή. Σκεφτείτε ότι οι αναστολές πολλών κρατούμενων, οι οποίοι θεωρούνται επικίνδυνοι από το σύστημα, μπορούν να απορριφθούν μέχρι και 15 φορές.
Διαβάζοντας τις ιστορίες αγώνων που προϋπήρξαν με τις διώξεις, τις φυλακίσεις, τα βασανιστήρια και τις εκτελέσεις των αγωνιστών εξοπλιζόμαστε με το απαραίτητο θάρρος και γνώση ώστε να μην κάνουμε πίσω, να μην απογοητευτούμε, να μη φοβηθούμε τα νέα ή πιο σκληρά όπλα του καθεστώτος. Αυτό μπορεί να σημάνει νέες φυλακίσεις συντρόφων-ισσών. Όμως, όσο κουβαλάμε την ελπίδα και την αλληλεγγύη, τίποτα δεν είναι οριστικό.
Γιάννης Δημητράκης